Coraz więcej mówi się nie tylko o zmianie w podejściu do ojcostwa, ale także o tym, jak zaangażowanie w opiekę i wychowanie dziecka wpływa na ojca, jego więź z dzieckiem oraz samo dziecko. Społeczne wymagania aktywnego uczestnictwa ojca w wychowywaniu dzieci są niesłusznie przez niektórych traktowane jako zmiana na gorsze, jednak dla wielu zaangażowane ojcostwo daje przede wszystkim satysfakcję, a dobra relacja z dzieckiem realizuje potrzeby psychologiczne ojców.

Według badań bliska więź z ojcem przynosi wiele korzyści. Noworodki, które spędzają dużo czasu z ojcem, przejawiają bardziej rozwinięte społecznie i odkrywcze zachowania w porównaniu z tymi, które pozbawione były takiego kontaktu. Według ekspertów, jeżeli ojciec aktywnie uczestniczy w pielęgnacji niemowlaka już w pierwszym półroczu jego życia, dziecko w przyszłości lepiej rozwija się pod względem intelektualnym i rucho­wym. Dzieci, które przebywają pod opieką taty, mogą być także w przyszłości bar­dziej samodzielne i niezależne.

 

Podwaliny osobowości

Jest to o tyle ważne, gdyż w pierwszym roku życia tworzą się podwaliny kształtującej się osobowości, których źródło ma związek z jakością relacji między dzieckiem a rodzicem. Sposób, w jaki rodzic zaspokaja podstawowe potrzeby psychiczne dziecka: bezpieczeństwa, akceptacji, przynależności oraz uwagi i miłości, warunkuje rozwój więzi dorosłego z dzieckiem oraz przywiązania dziecka do rodzica. Stworzenie więzi jest kluczowym aspektem rozwoju, który ma fundamentalne znaczenie w dalszym życiu człowieka.

Wielu obecnych młodych ojców źle wspomina swoje relacje z ich ojcami, którzy byli często nieobecni w ich wychowaniu i zależy im, że ich relacja z dzieckiem wyglądała zupełnie inaczej. Polscy ojcowie rezygnują z tradycyjnej roli ojca i szukają innego sposobu jej realizacji. Wielu z nich odkrywa w sobie emocje, z których istnienia nie zdawali sobie sprawy i jest to dobre dla ich własnego rozwoju emocjonalnego i zdrowia psychicznego.

 

Istotne finanse

Oprócz perspektywy psychologicznej i kształtowania się więzi, na relacje ojca z dzieckiem można spojrzeć z perspektywy stabilności finansowej całej rodziny, równie ważnej dla rozwoju dziecka. Zaangażowanie ojca w opiekę nad dzieckiem pozwala matce na rozwój zawodowy. Zaś utrzymywanie się rodziny z pracy dwóch osób jest bezpieczniejsze – w przypadku, gdy jedna osoba straci pracę, zachoruje, umrze, czy nawet będzie potrzebowała się przekwalifikować – nie traci się całego dochodu rodziny. Jednocześnie takie rozwiązanie wspiera mężczyzn, którzy przestają być jedynymi żywicielami rodziny. O ile uczestniczenie ojca w opiece nad dzieckiem wspiera matkę i zdejmuje z niej ciężar całkowitej odpowiedzialności za dziecko, o tyle partycypacja matki w utrzymaniu rodziny wspiera ojca i zdejmuje z niego stres związany z całkowitą odpowiedzialnością za finanse rodziny. Daje to większą swobodę i równowagę w życiu mężczyzn pomiędzy pracą a życiem, które jest dobre i zdrowe dla każdego człowieka niezależnie od płci. Zapobiega też wypaleniu zawodowemu i może pozytywnie wpłynąć na ich pracę.

 

Co w sytuacji rozwodu?

Dzielenie się zarówno opieką nad dzieckiem, jak i utrzymywaniem rodziny z partnerką, jest dla mężczyzn dobre również dlatego, że stawia ich w lepszej pozycji w sytuacji rozwodu. Coraz więcej ojców chce aktywnie uczestniczyć w opiece nad dzieckiem po rozstaniu z ich matką, częściej też ojcowie wnioskują o opiekę naprzemienną. Jest ona łatwiejsza do uzyskania, ale także do realizacji z pozytywnym skutkiem dla dzieci. Nie tylko z powodu bliskiej relacji między ojcem a dzieckiem, ale też z powodu większej niezależności finansowej matki, która nie musi opierać się wyłącznie na alimentach.

 

To jest istotne

Według badań na amerykańskich parach, bez względu na to, czy żona pracuje, czy nie, ryzyko rozwodu obniża się, gdy mąż zaangażuje się w obowiązki domowe. Wspólne doświadczenie łączenia pracy z rodzicielstwem może zbliżyć parę bardziej, niż frustracje i poczucie niezrozumienia w swoich dwóch coraz bardziej odmiennych światach.

Dzielenie się opieką nad dzieckiem przez ojca i matkę, służy zarówno dziecku, które ma lepszą więź z dwojgiem rodziców oraz stabilniejszą sytuację rodzinną i finansową, jak i dla samych ojców – którzy zyskują głęboką relację z dzieckiem oraz większą równowagę między życiem zawodowym a rodzinnym.

 

Na podstawie rozdziału  „Ojciec – dziecku, dziecko – ojcu. Co daje wzajemna relacja?”, Joanna Włodarczyk, z przewodnika dla pracodawców „50/50 to się wszystkim opłaca! Rola pracodawców w wyrównywaniu prawa obojga rodziców do opieki nad dzieckiem”, Warszawa 2020.